Η φωνή της Καταλωνίας

O Joaquim Maria Puyal, ο άνθρωπος που μετέδιδε τους αγώνες της Barcelona μέσω ραδιοφώνου τα τελευταία 50 χρόνια και συνέδεσε τη φωνή του με όλες τις μεγάλες συγκινήσεις που βίωσαν οι blaugrana για σχεδόν μισό αιώνα, ανακοίνωσε πριν λίγες ημέρες ότι αποσύρεται.

Οι μεγαλύτεροι θρίαμβοι, οι απογοητεύσεις, οι παραστάσεις ορισμένων εκ των σπουδαιότερων ποδοσφαιριστών του κόσμου -από τον Cruyff έως και τον Messi- έχουν τη σφραγίδα των δικών του υπέροχων περιγραφών.

Ο Puyal υπήρξε πρωτοπόρος στον τομέα του για περισσότερους από έναν λόγους. Θεωρείται δικαίως μυθιστοριογράφος της γλώσσας του ραδιοφώνου και ειδικότερα της καταλανικής γλώσσας ενώ βοήθησε στην κατάλυση των στερεοτύπων που ήθελαν τις γυναίκες να μην μεταδίδουν ποδοσφαιρικούς αγώνες, δίνοντας -ήδη από το 1984- την ευκαιρία στην Isabel Bosch να ξεκινήσει καριέρα αρχικά στο ραδιόφωνο και μετέπειτα και στην τηλεόραση και ανοίγοντας τον δρόμο για να ακολουθήσουν πολλές ακόμη.

Μετέδωσε τον πρώτο του αγώνα στις 18 Δεκεμβρίου του 1968 για λογαριασμό του Radio Barcelona στο οποίο εργάστηκε μέχρι και το 1985, πριν μεταπηδήσει στο Radio Catalunya όπου και παρέμεινε για τα επόμενα 33 χρόνια περιγράφοντας περισσότερους από 3.000 αγώνες.

Τον Σεπτέμβριο του 1976, έναν χρόνο μετά το θάνατο του δικτάτορα Franco ξεκίνησε να μεταδίδει στην καταλανική γλώσσα και υπήρξε ο κύριος λόγος για τον οποίο εν έτη 2018 η καταλανική ραδιοφωνία διατηρεί την υψηλότερη ακροαματικότητα σε ολόκληρη την Ισπανία. Ο ίδιος εξήγησε πως πάρθηκε εκείνη η ιστορική απόφαση: «Σκέφτηκα πως μιλάμε καταλανικά αλλά γράφουμε και διαβάζουμε ισπανικά. Τώρα που πέθανε ο Franco είναι ευκαιρία να ξεκινήσουμε περιγραφές στην καταλανική γλώσσα. Ο διευθυντής του Radio Barcelona ενθουσιάστηκε με την ιδέα μου και πήγαμε στη Μαδρίτη για να ζητήσουμε την άδεια. Δεν είχαν αντιρρήσεις αλλά αμφέβαλλαν για το αν ο κόσμος θα καταλάβαινε τη γλώσσα. Η La Caixa μας στήριξε οικονομικά και τα υπόλοιπα είναι ιστορία.»

Ακόμη μεγαλύτερη αξία έχει η πεποίθηση του Puyal που έλεγε πάντα ότι «ο κόσμος πρέπει να μας ακούει επειδή περιγράφουμε τους αγώνες σωστά και όχι απλά επειδή το κάνουμε στα καταλανικά.»

«Το κλειδί είναι πάντα οι ακροατές και οι ακροάτριες. Η δουλειά μας έχει νόημα μόνον εφόσον έχουμε επίγνωση ότι αυτό που κάνουμε πρέπει να έχει επίκεντρο τον κόσμο που μας ακούει» είπε την ημέρα που ανακοίνωσε την απόσυρση του ο Puyal και συμπλήρωσε πως «είναι καλό να αποφασίζεις πως θα αφήσεις κάτι, όταν ακόμη το κάνεις σε υψηλό επίπεδο. 50 χρόνια είναι αρκετά. Υπάρχουν εξαιρετικοί συνάδελφοι που έχουν τις ικανότητες να συνεχίσουν ακόμη πιο δυναμικά.»

Από τις χιλιάδες περιγραφές του, ο ίδιος ξεχωρίζει ως καλύτερη τεχνικά, εκείνη του Wembley στον τελικό του Champions League το 1992. Ήταν το γκολ του Koeman. «Είχε πρόγνωση, περιγραφή και πανηγυρισμό. Ο τόνος της φωνής μου δεν με πρόδωσε, ήταν σταθερός και κατάφερα να αναφέρω το λεπτό και την ημέρα που η Barcelona έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης για πρώτη φορά.»

Θυμάται επίσης την περιγραφή στο ιστορικό γκολ του Messi με την Getafe που έμοιαζε με εκείνη που είχε κάνει σε ένα γκολ του Maradona το 1985. «Επανέλαβα πολλές φορές το όνομα του, ξανά και ξανά και όσο ανέβαζα τον ρυθμό και τον τόνο της φωνής μου, ο κόσμος που άκουγε από το ραδιόφωνο μπορούσε να καταλάβει ότι κάτι μαγικό συμβαίνει, φανταζόταν τον Messi να τρέχει. Ο ρυθμός και ο τόνος δίνουν δύναμη στην επικοινωνία, δεν χρειάζεται να χρησιμοποιείς λεκτικές υπερβολές για να δώσεις αξία στις στιγμές.»

Στην ιστορία έχει μείνει και ο ήχος του τηλέγραφου στα γκολ του Thierry Henry στο Bernabeu (titi titi, titi titi Henry) αλλά και τα προσωνύμια και ο συγκεκριμένος τρόπος με τον οποίο προσφωνούσε πολλούς παίκτες της Barcelona. Senyor Xavi (κύριος Xavi), Don Andres, Puyol es Puyol, Que bo que es Valdes (πόσο καλός είναι ο Valdes), Impecable Pique (άψογος Pique) και πολλά ακόμη.

Ο Puyal είναι εκτός των άλλων και ένας εξαιρετικός δημοσιογράφος εν γένει. Η σοβαρότητα, η αξιοπιστία του και ο μαγικός τρόπος με τον οποίο πάντα καταφέρνει να μεταφέρει λεπτομέρειες ειδήσεων που σε άλλα ΜΜΕ περνούν εντελώς απαρατήρητες, δεν έχει προηγούμενο.

Προσωπικά δεν θα ξεχάσω ποτέ την τοποθέτηση του για το πώς βλέπουν οι ίδιοι οι φίλαθλοι της Barcelona την ομάδα τους: «Οι οπαδοί της Barcelona απαιτούν μανιωδώς την τελειότητα σε κάθε έναν από τους αγώνες της ομάδας τους. Μια απαίτηση που δεν έχουν -ούτε και ικανοποιούν- στους υπόλοιπους τομείς της ζωής τους. Ζητούν έναν κρύο καφέ και τους φέρνουν έναν ζεστό καφέ με γάλα, αλλά δεν τρέχει τίποτα. Ωστόσο στην ομάδα δεν συγχωρούν τίποτα. Είναι εκπληκτικό φαινόμενο και δεν το καταλαβαίνω.»

Η φωνή του Joaquim Maria Puyal είναι βέβαιο ότι θα λείψει, ωστόσο θα αναβιώνει κάθε φορά που οποιοσδήποτε θα αναζητά στο διαδίκτυο μεγάλες στιγμές της Barcelona. Γιατί τις περιέγραψε όλες.