06 Αυγούστου 2014

Josep Sunyol Ο Καταλανός Μάρτυρας της Δημοκρατίας


Σήμερα συμπληρώνονται 78 χρόνια από το θάνατο ενός μάρτυρα της Δημοκρατίας. Ο Josep Sunyol δεν ήταν ένας ακόμη πρόεδρος του FC Barcelona. Ήταν και παραμένει ακόμη, ένας από τους σημαντικότερους λόγους για τους οποίους ο σύλλογος από την Καταλωνία, είναι κάτι παραπάνω από ένα αθλητικό σωματείο. Το σημερινό άρθρο, είναι ο φόρος τιμής των balacticos, στη μνήμη του.

Το 1923, η δικτατορία του Primo De Rivera πιέζει αφόρητα τις, προηγουμένως σχεδόν αυτόνομες, περιοχές της Ισπανίας, μεταξύ των οποίων και η Καταλωνία, αφαιρώντας τους δικαιώματα και προσπαθώντας να τις αφομοιώσει κάτω από την «ομπρέλα» της κεντρικής διοίκησης. Δύο χρόνια αργότερα, το 1925, ένας 27χρονος εύπορος Καταλανός δικηγόρος, γίνεται μέλος του FC Barcelona, γεγονός που για εκείνη την εποχή, αποτελούσε ξεκάθαρη πολιτική τοποθέτηση. Το όνομα του: Josep Sunyol.   


Ο Josep, γόνος της πλούσιας, αλλά με μαχητικό πνεύμα, καταλανικής οικογένειας Sunyol, είχε ήδη αναμειχθεί στα πολιτικά δρώμενα της εποχής, όντας στέλεχος του Accio Catalana, ενός αριστερών πεποιθήσεων καταλανικού κόμματος. Η είσοδος του στην οικογένεια της Barça η οποία τότε μετρούσε 26 χρόνια ζωής και «έχτιζε» ουσιαστικά ακόμη, την βάση των φιλάθλων της, ήταν μια φυσιολογική εξέλιξη της δράσης του.

Την ίδια περίοδο, ο ανδαλουσιανός δικτάτορας είχε απαγορεύσει κάθε έκφραση εθνικής συνείδησης, όπως ήταν η χρήση της καταλανικής γλώσσας και της Senyera. Τα μέλη της Barça που στο μεγαλύτερο μέρος τους ήταν έντονα πολιτικοποιημένα, βρήκαν καταφύγιο στο Les Corts, τότε έδρα της ομάδας. Εκεί εξέφραζαν τα πιστεύω τους, κάτι που εξόργισε τον Rivera, ο οποίος βρήκε την αφορμή που έψαχνε το 1925, για να βάλει «λουκέτο» για 6 μήνες στο γήπεδο. Λίγο αργότερα, ο ιδρυτής του συλλόγου Joan Gamper, εξορίστηκε από την χώρα.

Το 1928, ο Sunyol που ήταν ήδη μεγάλος πολέμιος των τακτικών του Rivera, προσλαμβάνεται και του ανατίθενται τα καθήκοντα του εκτελεστικού διευθυντή της Barça. Αργότερα (1930) γίνεται και εκδότης, καθώς ιδρύει την La Rampla, μια εφημερίδα που δίνει φωνή στις ανησυχίες των Καταλανών και συνδέει ακόμη περισσότερο την Barça με τις πολιτικές εξελίξεις. Το 1929, η παγκόσμια οικονομική κρίση παρασύρει και την δικτατορία, η οποία καταρρέει ακολουθούμενη από την εγκαθίδρυση της 2ης ισπανικής δημοκρατίας, το 1931. Μια εξέλιξη που αναπτέρωσε τις ελπίδες (και) των Καταλανών, για επανάκτηση κάποιων βασικών τους, ελευθεριών. Στο μεταξύ ο Sunyol, αναλαμβάνει καθήκοντα προέδρου της καταλανικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, ενώ εκλέγεται και αντιπρόσωπος του πολιτικού κόμματος Esquerra Republicana de Catalunya, στο κοινοβούλιο της Μαδρίτης.

Βρίσκεται αντιμέτωπος με πολλές αρμοδιότητες ενώ ο ρόλος του και στην Barça παραμένει σημαντικός. Η οικονομική κρίση είχε χτυπήσει και τον σύλλογο, που έχασε πολλούς από τους σπουδαιότερους ποδοσφαιριστές του, όπως ο Pep Samitier που το 1932 μεταγράφηκε στην Μαδρίτη, ουσιαστικά εξωθούμενος από την ίδια του, την ομάδα.

Ο Joan Gamper έχει στο μεταξύ αυτοκτονήσει το 1930 και ο 33χρονος πλέον Sunyol, βρίσκει απέναντι του και εσωτερικούς αντιπάλους, μέσα στην διοίκηση του συλλόγου, οι οποίοι παρόλο που συντάσσονται με την ιδέα της ανεξαρτησίας, δεν συμμερίζονται τις αριστερές του πεποιθήσεις και προσπαθούν να αποτρέψουν την εκλογή του, στην θέση του προέδρου. Το 1933, ο Lluis Company διακηρύσσει την έναρξη της (όπως αποδείχθηκε), βραχείας καταλανικής δημοκρατίας και τον Ιούλιο του 1935, ο Josep Sunyol γίνεται πρόεδρος του FC Barcelona, έναν χρόνο πριν την έναρξη του εμφυλίου πολέμου. Εκείνη την χρονιά, η Barça κατέκτησε το πρωτάθλημα Καταλωνίας και κατάφερε να έχει μετά από καιρό, θετικό οικονομικό ισοζύγιο.

Το 1936, ξεσπά ο αιματηρός εμφύλιος. Οι Καταλανοί, καταφέρνουν να αντισταθούν στα στρατεύματα του Franco και η Βαρκελώνη αρχικά σώζεται. Ο εμφύλιος βρίσκει το μεγαλύτερο μέρος της ποδοσφαιρικής ομάδας της Barça, εκτός χώρας. Μετά από μια εξαντλητική, αγωνιστικά, χρονιά, ο Ιρλανδός προπονητής, Patrick O' Connell, βρισκόταν στο Belfast και ένας μεγάλος αριθμός παικτών, στη Νότια Αμερική.

Η αρχική επικράτηση των καταλανών, ειρωνικά έθεσε σε κίνδυνο και την ίδια την Barça, καθώς οι υπερασπιστές της πόλης επιχείρησαν να την πάρουν υπό τον έλεγχο τους. Η άμεση αντίδραση του Sunyol, που εξέδωσε ανακοίνωση μέσω του διοικητικού συμβουλίου, με την οποία τόνιζε ότι η Barça θα γινόταν ένας «σύλλογος εργαζομένων», κατεύνασε  τους ντόπιους αγωνιστές, αλλά το σημαντικότερο: την έσωσε από το καθεστώς του Franco, τα στρατεύματα του οποίου είχαν στο μεταξύ καταλάβει το Bilbao, την Σεβίλλη και την Σαραγόσα και βρισκόταν προ των πυλών της Μαδρίτης. Το Δ/Σ της Barça πήρε επίσης την απόφαση, η ομάδα να συμμετάσχει σε μια «καταλανική λίγκα» μειώνοντας ταυτόχρονα τα έξοδα της, μέσω της αποδέσμευσης πολλών εκ των διεθνών ποδοσφαιριστών της.
Ήταν τότε λοιπόν, στα τέλη Ιουλίου 1936, που ο Sunyol θα έφευγε από την Βαρκελώνη για τελευταία φορά στην ζωή του, με προορισμό αρχικά την Βαλένθια και εν συνεχεία την (πολιορκημένη) Μαδρίτη. Ακόμη και σήμερα, παραμένουν αδιευκρίνιστοι οι λόγοι εκείνου του μοιραίου ταξιδιού του. Εικάζεται ότι οι λόγοι ήταν πολιτικοί και αφορούσαν συναντήσεις με συντρόφους του.

Νωρίς το πρωί της 5ης Αυγούστου, ο Sunyol συνοδευόμενος από τον οδηγό που του παρείχαν οι δημοκρατικοί συναγωνιστές του από την Μαδρίτη και ένα ακόμη άτομο, βρισκόταν στο 52ο χιλιόμετρο, του δρόμου που ένωνε την Coruna με την Μαδρίτη, κοντά στην πόλη Guadarama. Από το αυτοκίνητο, ανέμιζε η καταλανική Senyera, καθώς ο Sunyol είχε την ιδιότητα του βουλευτή. Οι λόφοι που «κοίταζαν» προς την πόλη, είχαν μετατραπεί σε ένα κομβικό σημείο της προώθησης των στρατευμάτων του Franco προς την Μαδρίτη και ήταν γεμάτοι από σημεία ελέγχου των φαλαγγιτών, που βρισκόταν διάσπαρτα στην δασωμένη κοιλάδα, αλλά και στις κορυφές.

Έχει διατυπωθεί η άποψη, ότι ο Sunyol πίστευε πως βρισκόταν ακόμη σε φιλικό έδαφος, όταν ξεκίνησε να ανηφορίζει προς τον ορεινό δρόμο, δυστυχώς όμως, αυτό αποδείχθηκε λάθος. Αργά το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ένα απόσπασμα φαλαγγιτών, σταμάτησε το αυτοκίνητο στο οποίο επέβαινε ο μαρτυρικός πρόεδρος της Barça. Ο Sunyol αναγνωρίστηκε αμέσως, συνελήφθη και εκτελέστηκε το απόγευμα της επόμενης ημέρας, μαζί με τους δύο συνοδούς του! Η εφημερίδα του, δημοσίευσε την είδηση του θανάτου του, 3 μέρες αργότερα και το τραγικό νέο, επιβεβαιώθηκε μια εβδομάδα μετά. Το άψυχο σώμα του, δυστυχώς δεν βρέθηκε ποτέ.

Τον Ιανουάριο του 1939, τα φρανκικά στρατεύματα βάδισαν στην Βαρκελώνη. O πόλεμος λίγο αργότερα έλαβε τέλος, δίνοντας την θέση του σε μια περίοδο τρομοκρατίας. Στις δεκαετίες που ακολούθησαν, δόθηκε γενική αμνηστία, ένα είδος ένοχης σιωπής, σε μια προσπάθεια να ξεχαστούν τα χιλιάδες θύματα του πολέμου, μεταξύ των οποίων βρισκόταν και ο Sunyol.

Οι αρχές, έκαναν ότι μπορούσαν για να σβήσουν τελείως από την μνήμη του κόσμου, το όνομα του και δεν είναι τυχαίο, ότι ακόμη και η επιτύμβια στήλη που βρίσκεται έξω από την Guadarama, αναγράφει το όνομα του στα καστιγιάνικα και όχι στα καταλανικά. Ακόμη και μετά θάνατο στρατοδικείο οργάνωσε η κουστωδία του Franco, στο οποίο τον κατηγορούσαν για εγκλήματα πολέμου. Ωστόσο, ήταν το ίδιο το καθεστώς, που άθελα του ανέδειξε την σημασία του άτυχου ανδρός, καθώς σε αναφορά που συνέταξε, 4 χρόνια μετά την εκτέλεση του, συμπεριέλαβε την φράση «Υπήρξε πρόεδρος της Barcelona και ήταν υπεύθυνος για την αντι- ισπανική γραμμή, που ακολουθούσε ο σύλλογος» Το 1975 ο Franco πέθανε και μαζί του, σύντομα κατέρρευσε και η δικτατορία.
Στην εκδήλωση της 50ης επετείου από την δολοφονία του Sunyol, η διοίκηση της Barça ήταν απούσα και έπρεπε να φτάσουμε στο 1996, έτσι ώστε να παραστούν, κατόπιν μεγάλων πιέσεων μερίδας του κόσμου και των ΜΜΕ, για 1η φορά επισήμως μέλη της διοίκησης του FC Barcelona, σε τελετή προς τιμήν του. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, σύλλογοι που ιδρύθηκαν εις μνήμην του, όπως ο Els Amics de Josep Sunyol, ισχυρίζονταν ότι η Barça δεν απέδιδε τις πρέπουσες τιμές, αυτές που πραγματικά άρμοζαν σε έναν μάρτυρα της δημοκρατίας, που υπήρξε επίσης και ένας σπουδαίος πρόεδρος του FC Barcelona. Τελικά το 2015 ανακηρύχθηκε από τον σύλλογο “Έτος Sunyol” και στο μουσείο της ομάδας υπάρχει πλέον ξεχωριστός χώρος αφιερωμένος στο πρόσωπο του. 

Δικηγόρος, εκδότης, πολιτικός, μέλος και μετέπειτα πρόεδρος του FC Barcelona, ιδεαλιστής, πατριώτης και τελικά μάρτυρας. Ένας σημαντικός επίσης λόγος, της σύνδεσης των σπορ στην Καταλωνία, με την πολιτική. Το όνομα του Josep Sunyol έχει περάσει πλέον με χρυσά γράμματα, σε μερικές από τις πιο ένδοξες και δυστυχώς αιματοβαμμένες σελίδες της ιστορίας, της γεωγραφικής αυτής περιοχής, που είναι συνυφασμένη με την ιστορία και του FC Barcelona. Ενός συλλόγου, που σχεδόν καρμικά, κουβαλάει από τα γεννοφάσκια στους ώμους του, το βάρος των προσδοκιών και της ελπίδας, ενός ολόκληρου έθνους: Των Καταλανών, oι οποίοι ποτέ δεν πρόκειται να ξεχάσουν τον μεγάλο τους πρόεδρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου