Ο Φύλακας Άγγελος του Σταυρού

Η ανάπτυξη του γυναικείου ποδοσφαίρου, αποτελεί ένα από τα κυριότερα ζητήματα στην ατζέντα της UEFA τα τελευταία χρόνια. Χρόνο με το χρόνο, όλο και περισσότερα κορίτσια έρχονται σε επαφή με τον βασιλιά των ομαδικών αθλημάτων.

Στην Ελλάδα, εν έτη 2019, υπάρχουν συνολικά 85 αναγνωρισμένα σωματεία και λιγότερες από 2.000 καταγεγραμμένες ποδοσφαιρίστριες στην ΕΠΟ. Αριθμός πολύ μικρότερος, σε σχέση με τον αντίστοιχο ανδρικό.

Σε αυτό το περιβάλλον, το γεμάτο προκαταλήψεις και στερεότυπα, υπάρχουν και εκείνες που άνοιξαν το δρόμο. Κορίτσια, που έπειτα έγιναν γυναίκες, μητέρες, σύζυγοι, εργαζόμενες, αλλά ποτέ δεν πρόδωσαν την αγάπη τους για τη στρογγυλή θεά.

Η αρχηγός του Σταυρού Καλυθιών της Ρόδου, η Μαρία Βαγιανού, είναι μία από αυτές τις περιπτώσεις. Ξεκίνησε να παίζει ποδόσφαιρο το 1995 και 24 χρόνια μετά, ηγείται ακόμη της αμυντικής γραμμής του Σταυρού. Πυλώνας σταθερότητας, αφοσιωμένη, παθιασμένη, δίνοντας το 100% τόσο στους αγώνες όσο και στις προπονήσεις.

Θα μπορούσε να είναι το ιδανικό πρότυπο επαγγελματία, αν το γυναικείο ποδόσφαιρο στη χώρα μας, δεν ήταν ακόμη ερασιτεχνικό.

Την ίδια, δεν την ενδιαφέρουν όλα αυτά. Της αρκεί να μπαίνει στο γήπεδο και να κάνει αυτό που αγαπά.

Το Σάββατο, 2 Μαρτίου 2019, έλαβε χώρα στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου, η εκδήλωση των όγδοων Αθλητικών Βραβείων Ρόδου, υπό την αιγίδα της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Η Μαρία τιμήθηκε από τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, κ. Γιώργο Χατζημάρκο, για την πολυετή προσφορά της στον αθλητισμό. Με αυτή την αφορμή, επιχείρησα να της πάρω μια μικρή συνέντευξη, για να μας πει η ίδια, πως έχει βιώσει την ζωή της μέσα στα γήπεδα. 

           

Πρώτη επαφή με τη μπάλα. Πως ξεκίνησες να παίζεις και μάλιστα σε μια εποχή, που τα κορίτσια στις αλάνες ήταν μάλλον ένα σπάνιο θέαμα;

Ξεκίνησα να παίζω μπάλα όταν ήμουν 10 χρόνων. Θυμάμαι τον εαυτό μου από μικρή, να είμαι στη γειτονιά -γιατί το σπίτι των γονιών μου ήταν σπίτι γειτονιάς- και να βγαίνουμε 10-15 άτομα για να παίξουμε μπάλα. Και ήμουν το μόνο κορίτσι που έπαιζε τότε ποδόσφαιρο.

Οι γονείς σου, πως το πήραν; Σε αποθάρρυναν ή σε ενθάρρυναν να συνεχίσεις;

Οι γονείς μου με ενθάρρυναν. Δεν είχα ποτέ κανένα απολύτως πρόβλημα. Αντιθέτως με βοήθησαν πολύ. Στην αρχή είχα ξεκινήσει να παίζω μπάσκετ στον σύλλογο του Σταυρού και στη συνέχεια, όταν ιδρύθηκε και το τμήμα ποδοσφαίρου, πήγα εκεί. Το ποδόσφαιρο με κέρδισε αμέσως.

Η θέση του κεντρικού αμυντικού, την οποία μέχρι και σήμερα υπηρετείς με τόση επιτυχία, πως προέκυψε; Ήθελες να παίζεις στο κέντρο της άμυνας ή ήταν απλά θέμα συγκυριών;

Όταν ξεκίνησα, έπαιζα δεξί μπακ, αλλά επειδή στην πορεία η ομάδα είχε πρόβλημα στην θέση του τερματοφύλακα, άρχισα να προπονούμαι εκεί. Το πρώτο μου παιχνίδι στη βασική ενδεκάδα, ήταν στη θέση του τερματοφύλακα, αλλά ήταν μάλλον τραυματική εμπειρία, καθώς δέχθηκα 4 γκολ. Μετά από αυτό, απογοητεύτηκα και αποφάσισα ότι αυτή η θέση, δεν ήταν για εμένα.

Επέστρεψα όμως δυναμικά. Στα 14 μου, άρχισα να παίρνω παιχνίδια στη βασική ενδεκάδα, αρχικά σαν δεξί μπακ. Στη συνέχεια, ο προπονητής της ομάδας με έβαλε στη θέση του κεντρικού αμυντικού. Τότε ο Σταυρός έπαιζε με λίμπερο και η δική μου θέση, ήταν ακριβώς μπροστά από τον τελευταίο μας παίκτη. Αναλάμβανα πάντα την φύλαξη του επιθετικού της αντίπαλης ομάδας. Είχα έναν ρόλο «εξολοθρευτή». Συνεχές Man to man.

Δύσκολος ρόλος, που δεν σε βοηθά να καταλάβεις καλύτερα και το άθλημα όμως.

Ναι, ήταν. Να σου πω, μέχρι τα 21 μου, έπαιζα συνήθως έχοντας αυτόν τον ρόλο. Πάντα υπήρχε μια παίκτρια πιο έμπειρη από εμένα, που έπαιζε στην πλάτη μου.

Όταν έκανες τη δική σου οικογένεια και μετά τη γέννηση των παιδιών σου, εκ των πραγμάτων απείχες για κάποιο διάστημα.

Στα 22 μου, σταμάτησα το ποδόσφαιρο για 4 χρόνια, λόγω του ότι έκανα την δική μου οικογένεια. Επανήλθα στα 26.

Μιλάμε για μεγάλο διάστημα και μάλιστα στην πιο παραγωγική ηλικία για μια ποδοσφαιρίστρια. Εκείνη την περίοδο, έκανες σκέψεις να σταματήσεις; Είχε περάσει από το μυαλό σου;

Όχι, όχι, το ήξερα, ήμουν σίγουρη πως θα επιστρέψω. Όταν γύρισα, η μεγάλη μου κόρη ήταν 8 μηνών. Ήταν δύσκολη η επιστροφή μου. Φαντάσου πως είχε μεσολαβήσει μια εγκυμοσύνη, είχα παραπάνω κιλά και ήταν δύσκολο να επανέλθω. Ταυτόχρονα, στη θέση που παίζω, υπήρχαν τότε άλλες παίκτριες μπροστά μου.

Στο γήπεδο πήγαινες στο διάστημα της αποχής σου, για να δεις την ομάδα;

Όχι, δεν πήγαινα, καθαρά λόγω υποχρεώσεων. Δεν είναι εύκολο να είσαι εργαζόμενη, σύζυγος και μητέρα ταυτόχρονα. Ωστόσο, θα πρέπει να πω ότι η στήριξη που έχω όλα αυτά τα χρόνια, τόσο από τον σύζυγο όσο και από την μητέρα μου, υπήρξε και είναι ακόμη και τώρα, καθοριστική. Κακά τα ψέματα, χωρίς την συμπαράσταση/συγκατάθεση του συζύγου μου και χωρίς την βοήθεια της μητέρας μου, όλα θα ήταν πιο δύσκολα, σχεδόν ανέφικτα. Η μητέρα μου ευθύνεται, σε μεγάλο βαθμό, για το γεγονός πως δεν χάνω ούτε μία προπόνηση και μπορώ να ακολουθώ την ομάδα στα ταξίδια, όταν αγωνιζόμαστε εκτός έδρας.

Η επιστροφή σου, ήταν πιο δύσκολη βιολογικά, για το σώμα σου δηλαδή, ή ήταν περισσότερο ψυχολογικό ζήτημα;

Ήταν θέμα φυσικής κατάστασης. Ξεκάθαρα. Ψυχολογικά δεν είχα κανένα θέμα. Ένιωθα σαν μην είχε περάσει ούτε μια μέρα. Μέσα σε 5 μήνες, κατάφερα να κερδίσω ξανά θέση στο βασικό σχήμα. Έπαιζα τότε κεντρικός αμυντικός, δίπλα στη νυν προπονήτρια μας, την Βέρα Κιόττου.

Γυρίζεις λοιπόν στα γήπεδα μετά την πρώτη εγκυμοσύνη και έπειτα έρχεται η γέννηση της δεύτερης κόρης σου. Σωστά;

Ναι, αλλά το διάστημα της αποχής μου εκείνη την φορά, ήταν πολύ μικρό. Έλειψα συνολικά μόλις 11 μήνες! Όταν η μικρή μου, έγινε δύο μηνών, ξαναφόρεσα τα ποδοσφαιρικά μου παπούτσια.

Σε όλα αυτά τα χρόνια που παίζεις, θέλω να θυμηθείς και να μου περιγράψεις, την χειρότερη αγωνιστική σου στιγμή;

Η χειρότερη μου ανάμνηση, είναι ένας αγώνας που έγινε στη Σητεία, όταν ήμουν 16 χρονών. Ήμασταν τότε στη Β’ Εθνική και οι φίλαθλοι από τις κερκίδες έριχναν μπαλωθιές σε κάθε γκολ της ομάδας τους. Ήμουν μικρή και είναι αλήθεια ότι φοβήθηκα.

Και η καλύτερη αγωνιστική σου ανάμνηση;

Είναι εύκολη η απάντηση. Η καλύτερη μου στιγμή, ήταν η άνοδος του Σταυρού στην Α’ Εθνική. Είχαμε παίξει στα μπαράζ με τη Λάρισα και τη Πετρούπολη. Χάσαμε στη Λάρισα, κερδίσαμε τη Πετρούπολη και ανεβήκαμε. Αξέχαστες στιγμές.

Η Βαγιανού με την φανέλα του Σταυρού. Αγωνιστική περίοδος 2018-19

Μαρία, είχες ποτέ στη καριέρα σου σοβαρό τραυματισμό;

Όχι, ποτέ. Μικροτραυματισμούς συνέχεια, ακόμη και στις προπονήσεις, αλλά ποτέ κάτι τόσο σοβαρό, ώστε να με αφήσει για καιρό εκτός αγωνιστικής δράσης.

Ποιες είναι οι αντικειμενικές δυσκολίες, που θεωρείς ότι αντιμετωπίζει η ομάδα σου, η ομάδα του Σταυρού; Είναι τα ταξίδια, συνυπολογίζοντας ότι μιλάμε για νησιωτικό σωματείο, ένα μεγάλο ζήτημα;  

Νομίζω ότι οι μεγαλύτερες δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε, είναι οικονομικές. 

Θεωρείς πως η ΕΠΟ στηρίζει επαρκώς το γυναικείο ποδόσφαιρο;

Όχι. Παλαιότερα τα πράγματα ήταν διαφορετικά, υπήρχε σημαντική βοήθεια και από τον κόσμο και από την ΕΠΟ. Σκέψου πως στην Α’ Εθνική, είχαμε 22 αγώνες, άρα και 11 ταξίδια. Και όλα τα έξοδα καλύπτονταν από την Ομοσπονδία.

Άρα δηλαδή, αυτή τη στιγμή που μιλάμε, η ΕΠΟ δεν καλύπτει καν τις μετακινήσεις της ομάδας;

Όχι.

Ξεκίνησες να παίζεις το 1995. 24 χρόνια μετά, θεωρείς λοιπόν ότι έχουν αλλάξει αρκετά στο γυναικείο ποδόσφαιρο ή έχει μείνει στάσιμο; Από αυτά μου έχεις πει, καταλαβαίνω πως τώρα τα πράγματα είναι χειρότερα, εξαιρώντας πως, σε κάποιον βαθμό τουλάχιστον, έχουν μειωθεί τα κλασικά στερεότυπα, σε ό,τι αφορά την ενασχόληση των γυναικών με το άθλημα.

Πιστεύω πως όλες οι ομάδες έχουν πλέον οικονομικά προβλήματα. Kάποτε υπήρχαν ομάδες που έφερναν αρκετές παίκτριες από το εξωτερικό. Και ο Σταυρός το είχε κάνει. Πλέον, δύσκολα το βλέπεις να συμβαίνει.

Το ενδιαφέρον των κοριτσιών για το ποδόσφαιρο όμως, δεν είναι πλέον μεγαλύτερο; Η ακαδημία του Σταυρού, της ομάδας σου, έχει 17 κοριτσάκια.

Είναι μεγαλύτερο και καταργούνται σε κάποιο βαθμό και τα στερεότυπα. Όταν εγώ ξεκίνησα, δεν ήταν λίγοι εκείνοι που έλεγαν «είσαι κορίτσι, τι δουλειά έχεις στα γήπεδα». Πλέον αυτό δεν συμβαίνει. Ο κόσμος αρχίζει να συνηθίζει.

Παίζεις ποδόσφαιρο, αυτό το ξέρουμε. Βλέπεις όμως ποδόσφαιρο; Εννοώ, αν έχει κάποιον αγώνα στην τηλεόραση και έχεις τον χρόνο, θα καθίσεις να τον δεις;

Βλέπω, ναι. Μπορεί να μην βλέπω πάρα πολύ πλέον, καθαρά λόγω χρόνου, αλλά όποτε μου δοθεί η ευκαιρία, παρακολουθώ αγώνες.

Αγαπημένη σου συμπαίκτρια;

Ήταν η Βέρα η Κιόττου, που πλέον είναι η προπονήτρια μου. Η Βέρα είναι αδερφή μου.

Αγαπημένος παίκτης/παίκτρια;

Από μικρή, μου άρεσε ο Oliver Kahn.

Πόσο βαρύ είναι τελικά Μαρία, το περιβραχιόνιο του αρχηγού; Είναι μια ευθύνη, μια υποχρέωση που σου προσθέτει επιπλέον αρμοδιότητες; Πως το εισπράττεις; Αντιμετώπισες δύσκολες καταστάσεις;

Ναι, αντιμετώπισα, αλλά δεν με βαραίνει, δεν αισθάνομαι άσχημα, είναι κάτι που το αποδέχομαι και το αποδέχονται και οι συμπαίκτριες μου. Και αυτό ακριβώς, η ανταπόκριση δηλαδή, η αγάπη και η αποδοχή που εισπράττω από τα κορίτσια, ο τρόπος που αντιδρούν σε όσα έχω να τις πω, με γεμίζουν με όμορφα συναισθήματα. Γενικά, προσπαθώ όταν έρχονται καινούρια παιδιά, να τους δείξω ότι είμαστε μια αγαπημένη ομάδα, μια οικογένεια, γιατί αυτή είναι και η αλήθεια.

Από τη συνέντευξη με την Μαρία

Τι θα συμβούλευες, σε ένα κορίτσι που είναι 11 χρονών και θέλει να παίξει ποδόσφαιρο στο υψηλότερο επίπεδο;

Θα της έλεγα να κυνηγήσει το όνειρο της. Είναι δύσκολο να ακολουθήσεις αυτό το άθλημα αν είσαι γυναίκα, αλλά δεν πρέπει να το βάζεις κάτω. Προσωπικά, το διάστημα που απείχα, ένιωθα πως δεν ήμουν ο εαυτός μου. Κάτι μου έλειπε και αυτό μου έλειπε, ήταν το ίδιο το ποδόσφαιρο. 

Είσαι δυναμική και σκληρή εντός γηπέδων, ωστόσο είσαι και ευαίσθητη;

Κλαίω με το παραμικρό. Και την περασμένη Κυριακή, που κερδίσαμε τους Αργοναύτες και εξασφαλίσαμε την άνοδο, όταν είδα τον κύριο Πρόεδρο να κλαίει, έκλαψα κι εγώ.

Ο Σταυρός ανέβηκε στη Β’ Εθνική. Ποιες είναι οι σκέψεις σου για την επόμενη ημέρα της ομάδας;

Νομίζω ότι είμαστε καλά, ίσως καλύτερα από άλλες φορές. Έχουμε πολλά μικρά παιδιά στην ομάδα, που κάποτε δεν τα είχαμε. Ο μέσος όρος ηλικίας της ομάδας είναι μικρός (σ.σ. 21 χρονών, είναι ο φετινός μ.ο. ηλικίας του Σταυρού), κάτι που για εμένα, είναι σπουδαίο. Χρειάζονται φυσικά και ορισμένες έμπειρες παίκτριες, με την προϋπόθεση όμως να ακούνε αυτά που λέει ο προπονητής και να στηρίξουν το πλάνο του. Γιατί μπορεί να παίζουμε πολλά χρόνια, αλλά κατά την άποψη μου, παίζαμε ένα άλλο ποδόσφαιρο. Τώρα καλούμαστε να εφαρμόσουμε ένα πιο δημιουργικό, πιο ενδιαφέρον και πιο απαιτητικό ταυτόχρονα, πλάνο, που νομίζω ότι θα αρέσει και θα κεντρίσει την προσοχή και των πιο νέων παικτριών μας.

Φέτος, βραβεύθηκες από τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου, κύριο Γιώργο Χατζημάρκο, για την πολυετή προσφορά σου στον αθλητισμό. Μεγάλη τιμή τόσο για εσένα, όσο και για το σωματείο που εκπροσωπείς. Είσαι σταθερή αξία στην άμυνα του Σταυρού, εδώ και πολλά χρόνια. Για πόσο ακόμη βλέπει λοιπόν η Μαρία τον εαυτό της, μέσα στους αγωνιστικούς χώρους; Φαντάζεσαι τον εαυτό σου στον πάγκο; Και δεν εννοώ ως προπονήτρια, αλλά ως παίκτρια. Θα συμβιβαζόσουν με αυτή την ιδέα;

Θα μπορούσα να συμβιβαστώ με την ιδέα του πάγκου. Παίζω κεντρικός αμυντικός όλη μου τη ζωή. Δεν θα μπορούσα να αγωνιστώ σε άλλη θέση. Έτσι, αν έρθει ή προαχθεί από την ακαδημία, κάποια παίκτρια που είναι καλύτερη από εμένα, δεν θα είχα κανένα πρόβλημα να παραχωρήσω τη θέση μου, να είμαι στον πάγκο ή να μπαίνω ως αλλαγή.

Έχεις κάποιο πλάνο στο μυαλό σου για το μέλλον;

Όταν, κάποια στιγμή στο μακρινό μέλλον -γιατί δεν το βλέπω να γίνεται σύντομα- σταματήσω το ποδόσφαιρο, έχω σκοπό να βοηθήσω την ομάδα απ’ έξω, από οποιονδήποτε ρόλο. Από τον Σταυρό δεν φεύγω πάντως!