Αργά και Βασανιστικά. Panenka’s Style.

Η μπάλα κινείται αργά και βασανιστικά προς το κέντρο της εστίας. Ο τερματοφύλακας σπαρταράει σαν το ψάρι, στη γωνία που έχει επιλέξει να πέσει. Ο χρόνος μοιάζει να έχει παγώσει. Η ηχώ ενός ονόματος, πάντα του ίδιου, ακούγεται για άλλη μια φορά. «Το έκανε σαν τον Panenka».

Αν υπάρχει ένας άνθρωπος στον κόσμο που έχει κυριολεκτικά χαντακωθεί από αυτό που σήμερα ονομάζουμε πνευματικά δικαιώματα, είναι ο Τσέχος Antonin Panenka. Ο κύριος δηλαδή που σύστησε στον κόσμο του ποδοσφαίρου το πέναλτι αλά Panenka. 

Ήταν το κύπελλο Εθνών του 1976, αυτό που σήμερα αποκαλούμε euro. Στον τελικό προκρίθηκαν η πάλαι ποτέ Δυτική Γερμανία και η πάλαι ποτέ Τσεχοσλοβακία του σημερινού μας ήρωα. Ο αγώνας έληξε ισόπαλος και έτσι για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού, ο νικητής θα κρινόταν στην διαδικασία των πέναλτι.

Η μοίρα τα έφερε έτσι και ο Panenka (που αγωνιζόταν ως μέσος) είχε την ευκαιρία με την δική του εκτέλεση να δώσει το τρόπαιο στους Τσεχοσλοβάκους. Απέναντι του βρισκόταν ένας από τους καλύτερους τερματοφύλακες όλων των εποχών, ο Zepp Mayer της Bayern Μονάχου. 

Ο Panenka έστησε την μπάλα, πήρε πολλά μέτρα φόρα, ξεκίνησε να τρέχει και ενώ όλοι περίμεναν ένα σουτ κεραυνό, την τσίμπησε ελαφρά, ο Mayer έπεσε στην αριστερή του γωνία και η μπάλα αργά και βασανιστικά κύλησε στο βάθος του κέντρου της εστίας των δυτικογερμανών, στέλνοντας τους Τσέχους στα ουράνια.

Ο Panenka εκείνη την στιγμή, σχεδόν πριν 40 χρόνια, γινόταν ο ανάδοχος μιας από τις χαρακτηριστικότερες εκτελέσεις πέναλτι στον κόσμο. Ο ίδιος χρόνια μετά θα δήλωνε: «Δεν το δοκίμασα τότε για πρώτη φορά. Το είχα επιχειρήσει και στο τσεχοσλοβάκικο πρωτάθλημα πολλές φορές και μάλιστα με επιτυχία» Βέβαια αυτός μπορεί να το είχε δοκιμάσει, ωστόσο η Ανατολική Ευρώπη εκείνα τα χρόνια κρατούσε καλά κρυμμένα τα μυστικά της, ακόμα κι όσα αφορούσαν στον βασιλιά των σπορ.

Τα χρόνια πέρασαν και πολλοί μιμητές του Panenka εμφανίστηκαν. Κάποιοι τα κατάφεραν, κάποιοι άλλοι όχι. Βλέπετε από τότε, στο πίσω μέρος του μυαλού κάθε τερματοφύλακα που σέβεται τον εαυτό του, υπάρχει πάντα η σκέψη του Panenka. 

Ο Zepp Mayer, ποτέ του δεν συγχώρησε τον Τσέχο για εκείνη την εκτέλεση, που τον έβαλε στο κάδρο μιας εκτέλεσης πέναλτι που έμεινε στην ιστορία.

«Δεν είναι εύκολο να εκτελέσεις έτσι ένα πέναλτι», λέει σήμερα ο Panenka. «Τότε εμείς ήμασταν πιο τυχεροί, αφού οι τερματοφύλακες ήταν υποχρεωμένοι να μένουν ακίνητοι, μέχρι να φύγει η μπάλα από τα πόδια αυτού που αναλάμβανε την εκτέλεση. Σήμερα έχουν περισσότερη ευχέρεια κινήσεων.»